Szlak rowerowy Wokół Jeziora Białego i Studzienicznego

WOKÓŁ JEZIORA BIAŁEGO I STUDZIENICZNEGO

Opis trasy

Omawiana trasa w formie pętli licząca 25 km (ok. 3 godzin jazdy) wiedzie wokół jeziora Białego Augustowskiego włączonego w system Kanału Augustowskiego (po trasie miniemy dwie śluzy na kanale) oraz jeziora Studzieniczne, nad które od wielu stuleci przybywają pielgrzymi, aby odwiedzić słynne sanktuarium maryjne. Większość trasy przebiega po drogach szutrowych i żwirowych oraz gruntowych leśnych, z nawierzchnią miejscami dosyć wyboistą i pylącą. Na większości trasy towarzyszyć nam będą niebieskie znaki szlaku rowerowego wyznakowanego przez Miasto Augustów oraz znaki szlaku Green Velo.

Trasę rozpoczynamy w okolicy przejazdu kolejowego ok. 400 m na północ od rzeki Klonownicy, po zjeździe z drogi krajowej S8. Tu znajdziemy znak sygnalizujący początek niebieskiego szlaku rowerowego oraz znaki żółtego szlaku pieszego. Jadąc drogą żwirową i żwirowo-kamienistą wzdłuż północnego brzegu jeziora Białego Augustowskiego docieramy po ok. trzech kilometrach do Półwyspu Ostry Róg, gdzie znajduje się niewielka plaża z pomostem, przystań dla łodzi oraz bar, w którym można się posilić. Tutaj bierze też swój początek oznakowana tablicami informacyjnymi ścieżka przyrodniczo-edukacyjna „Ostry Róg” przygotowana przez Nadleśnictwo Szczebra. Na następnym odcinku trasa przechodzi w drogę miejscami mocno piaszczystą, co w suche dni może wymagać nieco więcej wysiłku włożonego w jazdę. Na kolejnym odcinku droga jest nieco częściej użytkowana przez samochody osobowe, które dojeżdżają tędy do popularnego ośrodka wypoczynkowego „Leśnik”. Jadąc cały czas za znakami niebieskiego szlaku rowerowego docieramy do plaży „Patelnia”, kultowego miejsca wypoczynku augustowskich letników. Plaża położona jest na wysokiej skarpie o dużym nasłonecznieniu (stąd nazwa, ponieważ można się tu „smażyć” jak na patelni), a powstała w miejscu dawnej bindugi, czyli miejsca przygotowywania drewna pozyskanego z wycinki do spławu. W pobliżu plaży znajdują się ośrodki wypoczynkowe z domkami letniskowymi, a także początek ścieżki dydaktycznej „Jezioro Kalejty”. Z plaży „Patelnia” jedziemy drogą asfaltową i przekraczamy drogę krajową nr 16 w Przewięzi, kierując się na miejscowość Płaska. Po około kilometrze zjeżdżamy w prawo w drogę szutrową prowadzącą do Śluzy Swoboda. Mijamy po drodze niewielką wiatę. Trzymając się cały czas prawej strony i znaków niebieskiego szlaku dojeżdżamy do śluzy zbudowanej w 1827 r., zmodernizowanej w latach 60. XX w. i wyremontowanej w 2018 r. Śluza Swoboda pokonuje różnicę poziomów wody w wysokości 1,7 m, a jej otoczenie to staw Swoboda i urokliwa puszczańska polana, na której można odpocząć. Po przejechaniu przez charakterystyczny betonowy mostek nad śluzą kierujemy się dalej drogą leśną za niebieskimi znakami. Po ok. 600 m, u zbiegu dróg leśnych i żwirowych natykamy się na znaki szlaku Green Velo i podążamy za nimi aż do wsi Studzieniczna (opuszczamy szlak niebieski, który odbija tu w prawo). Przemierzamy Puszczę Augustowską szeroką drogą szutrową, mijając po drodze leśniczówkę Czarny Bród. Tuż przed Studzieniczną znajduje się węzeł szlaków i mnóstwo oznaczeń, m.in. wracamy na niebieski szlak rowerowy. Wieś Studzieniczna znana jest przede wszystkim jako sanktuarium Matki Boskiej Studzieniczańskiej, ale jest to również urokliwa wieś letniskowa położona nad Jeziorem Studzieniczne i Stawem Studzieniczańskim. Warto zrobić chwilę przerwy na wizytę w drewnianym kościele pw. Matki Boskiej Szkaplerznej oraz odwiedzić murowaną, ośmioboczną kaplicę z XIX w. na tzw. „grądziku”, przy której znajduje się studnia z wodą o cudownych właściwościach oraz pomnik papieża Jana Pawła II, który nawiedził sanktuarium w czasie swojej pielgrzymki w 1999 r. Dodatkowo warto udać się na ścieżkę edukacyjną „Do Pomnika Leśnika”, przygotowaną przez Nadleśnictwo Augustów. Do Studzienicznej przypływają statki Żeglugi Augustowskiej, które wcześniej muszą przeprawić się przez śluzę w niedalekiej Przewięzi. Docieramy tam naszą trasą, która od Studzienicznej prowadzi drogami asfaltowymi. Tuż przed samą śluzą szlak skręca w lewo w drogę leśną, jednak warto podjechać kilkaset metrów dalej, żeby obejrzeć śluzę w Przewięzi. Jeśli akurat nadarzy się okazja, warto przyjrzeć się procesowi śluzowania. Trwa ono kilkanaście minut, a mechanizm wrót śluzy uruchamiany jest, jak dawniej, ręcznie, przez śluzowego i jego pomocników. Komora śluzy ma szerokość niespełna sześciu metrów, tak więc sprawne wpłynięcie w nią dużym statkiem wycieczkowym wymaga nie lada precyzji od kapitana. Po emocjonujących obserwacjach wracamy na trasę, która wiedzie przez najbliższy kilometr urokliwą drogą leśną i mija niestrzeżone plaże, z których doskonale widać „Patelnię” po drugiej stronie jez. Białego. W okolicy wsi Wojciech wyjeżdżamy na drogę asfaltową i poruszamy się nią razem ze znakami szlaków Green Velo, niebieskiego rowerowego i Szlaku Orła Białego.

Droga ta wkrótce przechodzi w szeroką szutrówkę, którą po ok. 1,5 km dojeżdżamy do ul. Turystycznej w Augustowie. Stąd już trasa prowadzi ciągiem pieszo-rowerowym mijając zabytkową wieżę ciśnień przy dworcu PKP, następnie wzdłuż południowego brzegu jez. Białe, skąd widać międzywojenne założenia Oficerskiego Jacht Clubu oraz „fotel papieski”, skąd Jan Paweł II udawał się na rejs statkiem Żeglugi Augustowskiej. Kończymy trasę na rzece Klonownicy – najkrótszej żeglownej rzece w Polsce, liczącej 800 m.

Kilometraż trasy

• Przejazd kolejowy za Klonownicą – 0,0 km
• „Ostry Róg” – 3,0 km
• Plaża “Patelnia” – 7,5 km
• Śluza Swoboda – 12,5 km
• Studzieniczna – 17,0 km
• Wojciech – 19,0 km
• Augustów dworzec PKP – 23,0 km
• Klonownica koniec trasy – 25,0 km

Rodzaje nawierzchni na trasie

Na ponad 20 kilometrach trasy występuje nawierzchnia żwirowa, żwirowo-kamienista i gruntowa, miejscami piaszczyste drogi leśne. Na dystansie 5 km poruszamy się drogami asfaltowymi.

Oznakowanie trasy

Trasa jest oznakowana na całej swojej długości. Od startu do kilkuset metrów za Śluzą Swoboda poruszamy się z niebieskimi znakami szlaku rowerowego. Następnie przez trzy kilometry jedziemy za znakami szlaku Green Velo. Od Studzienicznej ponownie trzymamy się znaków niebieskiego szlaku rowerowego aż do mety. Na tym odcinku towarzyszyć nam też będą znaki europejskiego szlaku rowerowego R-11 oraz, miejscami, znaki i tablice Szlaku Orła Białego.

Atrakcje na trasie

1. Przewięź

• plaża „Patelnia”
• ścieżka dydaktyczna „Jezioro Kalejty”
• śluza na Kanale Augustowskim

2. Śluza Swoboda na Kanale Augustowskim
3. Studzieniczna

• kościół rzymskokatolicki pw. MB Szkaplerznej
• kaplica na „grądziku”
• pomnik św. Jana Pawła II
• studnia z wodą o cudownych właściwościach
• ścieżka edukacyjna „Do Pomnika Leśnika”

4. Wojciech

• drewniana zabudowa wsi
• Cicha Rzeczka – kanał łączący jez. Białe ze stawem Wojciech

5. Augustów

• Rynek Zygmunta Augusta z fontanną i pomnikiem króla
• ulica Mostowa z restauracją „Albatros” i ławeczką z „Beatą z Albatrosa”
• bulwary nad Nettą
• cmentarz miejski z pomnikiem żołnierzy Armii Czerwonej
• pomnik na dawnym cmentarzu żydowskim
• plaża miejska z Molo Radiowej Trójki
• wyciąg nart wodnych
• bulwary nad Neckiem, ścieżka kinezyterapii, obrotowa figura Marii Koterbskiej
• Kanał Bystry
• Port Żeglugi Augustowskiej – rejsy statkami wycieczkowymi
• Port Żeglugi Pasażerskiej – Przystań Augustów
• Muzeum Ziemi Augustowskiej – Dział Historii Kanału Augustowskiego
• Śluza Augustów
• Stara Poczta w stylu klasycystycznym i muzyczny park zabaw
• wieża ciśnień przy dworcu PKP
• dworzec PKP z XIX w.
• siedziba Nadleśnictwa Augustów
• panorama na Oficerski Yacht Club z „fotelem papieskim”
• kaplica pw. Klęczącego Pana Jezusa z lat 50. XX w.

Punkt Informacji Turystycznej w Augustowie
Rynek Zygmunta Augusta 19, 16-300 Augustów
tel. 511 181 848
it@urzad.augustow.pl