Puszcza Augustowska w pigułce
- Dystans: 35 km
- Czas: 3:30 h
- Nawierzchnia: asfaltowa/żwirowa/gruntowa
- Poziom trudności: dla średniozaawansowanych
- Najwyższy punkt: 130 m
- Najniższy punkt: 107 m
- Województwo: Podlaskie
- Królestwo: Suwalszczyzna i Puszcza Augustowska
- Miejsce startu: Rynek Zygmunta Augusta przy kolumnie Zygmunta Augusta
- Miejsce końca: Rynek Zygmunta Augusta przy kolumnie Zygmunta Augusta
PUSZCZA AUGUSTOWSKA W PIGUŁCE
Opis trasy
Malownicza trasa pozwalająca zapoznać się zarówno z największymi atrakcjami gwarnego Augustowa i jego okolic, cieszących się mianem „letniej stolicy Polski”, jak i zażyć pogłębionego kontaktu z mało uczęszczanymi trasami po Puszczy Augustowskiej i miejscami pamięci narodowej. Trasa w formie pętli wiedzie w połowie drogami asfaltowymi i utwardzonymi ścieżkami rowerowymi, w połowie drogami żwirowymi i leśnymi. Na większości trasy występują oznakowania czarnego szlaku rowerowego i szlaku Green Velo.
Trasa rozpoczyna się w Augustowie na Rynku Zygmunta Augusta i wiedzie głównym traktem turystycznym letniej stolicy Polski – ulicą Mostową, następnie Bulwarem Narodów Unii Europejskiej wzdłuż rzeki Netty i Jeziora Necko. Od zjazdu na bulwar poruszamy się ze znakami szlaku Green Velo. Po drodze zobaczymy: pomnik założyciela miasta, króla Zygmunta Augusta, ławeczkę ze słynną Beatą z „Albatrosa”, port Żeglugi Pasażerskiej – Przystań Augustów, przystanie i mariny augustowskie na rzece Netcie, plażę miejską z największym w Polsce molo, wyciąg nart wodnych oraz kompleksy hotelowe i uzdrowiskowe. Przy trasie znajdują się wiaty, dwa MOR-y Green Velo i punkty widokowe. Na jednym z nich można zatańczyć z figurą Marii Koterbskiej do jej największego przeboju „Augustowskie noce”.
Po ok. trzech km wyjeżdżamy na uczęszczaną szosę S8, gdzie ostrożnie musimy przejechać ok. 500 m poboczem drogi wzdłuż linii kolejowej, mijając najkrótszą żeglowną rzekę w Polsce – liczącą niespełna 800 m Klonownicę. Za przejazdem kolejowym skręcamy z drogowskazem na Strękowiznę. Droga asfaltowa prowadzi przez puszczę, mijając po prawej stronie strzelnicę, aż do granicy Rezerwatu Jezioro Kalejty. Odtąd przez ok. 12,5 km będziemy poruszać się razem ze znakami czarnego szlaku rowerowego „Na Powstańce”. Trzymamy się drogi asfaltowej, mijając po drodze mapę Gminy Nowinka, aż do wsi Strękowizna, w której przekraczamy mostek na rzece Blizna. Trasa wiedzie dalej dosyć wyboistą drogą żwirową łukiem przez wieś, można sobie ją jednak skrócić jadąc na rozjeździe prosto i omijając w ten sposób złą nawierzchnię. Za Strękowizną wjeżdżamy na leśne drogi gruntowe. Trzymamy się cały czas prawej strony. Od tej pory towarzyszy nam oprócz czarnego szlaku rowerowego także żółty szlak pieszy. W okolicach cmentarza z 1914 roku dołącza także na kilkaset metrów pieszo-rowerowy szlak „Romana” oznakowany tabliczkami z flagą, upamiętniający ppor. Juliana Wierzbickiego, dowódcy jednego z partyzanckich oddziałów Armii Krajowej.
Niezwykle interesującym punktem na trasie jest Uroczysko Powstańce – zgodnie z lokalną tradycją miejsce obozowania powstańców w 1863 r. Można tu zatrzymać się przy wiacie z miejscem ogniskowym przy mostku nad Blizną, zobaczyć miejsce po kuźni, gdzie powstańcy przygotowywali swoje kosy. Nad wszystkim góruje pomnik pamięci poległych w powstaniu styczniowym, zniszczony przez hitlerowców, a odtworzony w latach 70. XX w.
Tutaj odłączają się od naszej trasy żółty szlak pieszy i szlak „Romana”, a dołącza szlak pielgrzymkowy do Studzienicznej (biała strzałka na niebieskim tle). Od tej pory poruszamy się prosto na południe, szeroką żwirową drogą, praktycznie bezludną, po drodze mijając dwie wiaty wypoczynkowe. Na wysokości odbicia do Suchej Rzeczki trzymamy się prawej strony, a żwirówka przechodzi w drogę gruntową, a następie leśną. Poruszamy się z niebieskimi znakami szlaku pielgrzymkowego i czarnymi szlaku rowerowego. Tak dojeżdżamy do popularnej wśród letników plaży „Patelnia” powstałej w miejscu dawnej bindugi, gdzie przygotowywano kłody ściętych drzew do spławu. W pobliżu plaży znajdują się ośrodki wypoczynkowe z domkami letniskowymi, a także początek ścieżki dydaktycznej „Jezioro Kalejty”.
Następnie trasa wiedzie drogą asfaltową do Przewięzi – na tym odcinku poruszamy się za niebieskimi znakami szlaku rowerowego. Oprócz licznych ośrodków wypoczynkowych w Przewięzi znajduje się najbardziej dogodne miejsce do obserwacji procesu śluzowania na jednej z zabytkowych śluz Kanału Augustowskiego. Następnie poruszamy się ze znakami szlaku Green Velo do miejscowości Studzieniczna. Wieś Studzieniczna znana jest przede wszystkim jako sanktuarium Matki Boskiej Studzieniczańskiej, ale jest to również urokliwa wieś letniskowa położona nad Jeziorem Studzieniczne i Stawem Studzieniczańskim. Warto zrobić chwilę przerwy na wizytę w drewnianym kościele pw. Matki Boskiej Szkaplerznej oraz odwiedzić murowaną, ośmioboczną kaplicę z XIX w. na tzw. „grądziku”, przy której znajduje się studnia z wodą o cudownych właściwościach oraz pomnik papieża Jana Pawła II, który nawiedził sanktuarium w czasie swojej pielgrzymki w 1999 r. Dodatkowo warto udać się na ścieżkę edukacyjną „Do Pomnika Leśnika”, przygotowaną przez Nadleśnictwo Augustów. Za Studzieniczną wjeżdżamy ponownie w Puszczę Augustowską, kierując się na południowy wschód za znakami szlaku Green Velo. Na krótkim odcinku towarzyszy nam oznakowanie Szlaku Orła Białego. Po drodze możemy rozkoszować się pięknem majestatycznych puszczańskich sosen i bogactwem runa leśnego. Po prawej stronie mijamy cmentarz Białki, na którym pochowano żołnierzy niemieckich i rosyjskich poległych w potyczkach I wojny światowej w 1915 roku. Następnie dojeżdżamy do letniskowej wsi Sajenek, w której mamy w kilku miejscach panoramę jeziora i stawu Sajenek. Po przejeździe przez tory linii kolejowej Suwałki – Białystok kierujemy się na prawo i jedziemy asfaltową ścieżką rowerową wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 664 do Augustowa, podążając za znakami szlaku Green Velo. Przekroczywszy Kanał Bystry, odprowadzający wodę z Netty do Sajna, zjeżdżamy na ciąg pieszo-rowerowy wzdłuż kanału. Malowniczo zacumowane łódki i bujna roślinność wodna będą nam towarzyszyć aż do wyjazdu z bulwaru przy kościele pw. Miłosierdzia Bożego. Mamy tu możliwość wejść na kładkę nad ul. 29 Listopada, żeby z góry popatrzeć na port Żeglugi Augustowskiej. Trasa od tej pory wieść będzie wzdłuż ulicy, mijając tzw. Dworek Prądzyńskiego, czyli Muzeum Ziemi Augustowskiej – Dział Historii Kanału Augustowskiego, położony za nim zabytkowy gmach regionalnej dyrekcji PGW „Wody Polskie”, następnie Śluzę Augustów z domkiem śluzowego. Skręcamy w prawo, w ul. Młynową, by dojechać do nadrzecznego bulwaru, gdzie będziemy mijać MOR Błonia nad rzeką Nettą, przystanie i miejsca cumowania łódek, restauracje i lodziarnie, a także Port Pasażerski – Przystań Augustów. Trasę kończymy wracając ulicą Mostową do Rynku Zygmunta Augusta.
Kilometraż trasy
- Augustów Rynek Zygmunta Augusta – 0,0 km
- Klonownica – 3,0 km
- Strękowizna – 10,0 km
- Uroczysko Powstańce – 13,5 km
- Przewięź – 20,0 km
- Studzieniczna – 21,5 km
- Sajenek – 24,0 km
- Śluza Augustów – 33,0 km
- Augustów Rynek Zygmunta Augusta – 35,0 km
Rodzaje nawierzchni na trasie
Na omawianej trasie występują następujące rodzaje nawierzchni:
- ciąg pieszo-rowerowy utwardzony (polbruk, płyty) – ok. 8 km
- droga asfaltowa – ok. 13 km
- drogi żwirowe i gruntowe – ok. 14 km
Oznakowanie trasy
Trasa jest oznakowana jest na ponad 80% swojej długości. Brak jest znaków na około 5 km: od startu do Bulwaru Narodów UE, następnie od wyjazdu na S8 do granicy Rez. Jezioro Kalejty i na koniec, wzdłuż Kanału Bystrego. Na pozostałej długości towarzyszą nam znaki szlaku Green Velo (bulwary nad Neckiem, od Studzienicznej do Kanału Bystrego, bulwary nad Nettą) oraz czarnego szlaku rowerowego „Na Powstańce” (od granicy Rez. Jezioro Kalejty do Plaży „Patelnia”).
Atrakcje na trasie
- Augustów
- Rynek Zygmunta Augusta z fontanną i pomnikiem króla
- ulica Mostowa z restauracją „Albatros” i ławeczką z „Beatą z Albatrosa”
- bulwary nad Nettą
- cmentarz miejski z pomnikiem żołnierzy Armii Czerwonej
- pomnik na dawnym cmentarzu żydowskim
- plaża miejska z Molo Radiowej Trójki
- wyciąg nart wodnych
- bulwary nad Neckiem, ścieżka kinezyterapii, obrotowa figura Marii Koterbskiej
- Kanał Bystry
- Port Żeglugi Augustowskiej – rejsy statkami wycieczkowymi
- Port Żeglugi Pasażerskiej – Przystań Augustów
- Muzeum Ziemi Augustowskiej – Dział Historii Kanału Augustowskiego
- Śluza Augustów
- Stara Poczta w stylu klasycystycznym i muzyczny park zabaw
- wieża ciśnień przy dworcu PKP
- dworzec PKP z XIX w.
- siedziba Nadleśnictwa Augustów
- panorama na Oficerski Yacht Club z „fotelem papieskim”
- kaplica pw. Klęczącego Pana Jezusa z lat 50. XX w.
- Klonownica – najkrótsza żeglowna rzeka w Polsce
- Rezerwat Jezioro Kalejty
- Uroczysko Powstańce
- pomnik poświęcony poległym powstańcom 1863 roku
- miejsce po kuźni powstańczej
- wiata i miejsce ogniskowe
- tablice szlaku „Romana”
- Przewięź
- plaża „Patelnia”
- ścieżka dydaktyczna „Jezioro Kalejty”
- śluza na Kanale Augustowskim
- Studzieniczna
- kościół rzymskokatolicki pw. MB Szkaplerznej
- kaplica na „grądziku”
- pomnik św. Jana Pawła II
- studnia z wodą o cudownych właściwościach
- ścieżka edukacyjna „Do Pomnika Leśnika”
- Sajenek
- panorama jeziora i stawu Sajenek
Punkt Informacji Turystycznej w Augustowie
Rynek Zygmunta Augusta 19, 16-300 Augustów
tel. 511 181 848
it@urzad.augustow.pl