Do Podlaskich Tatarów przez leśne ogrody
- Dystans: 98,5 km
- Czas: 10:00 h
- Nawierzchnia: asfaltowa/żwirowa/gruntowa
- Poziom trudności: dla średniozaawansowanych
- Najwyższy punkt: 192 m
- Najniższy punkt: 119 m
- Województwo: Podlaskie
- Królestwo: Puszcza Białowieska i Puszcza Knyszyńska
- Miejsce startu: Klasztorna – Muzeum Ikon, Supraśl
- Miejsce końca: Klasztorna – Muzeum Ikon, Supraśl
DO PODLASKICH TATARÓW PRZEZ LEŚNE OGRODY
Opis trasy
Omawiana trasa wycieczki ukazuje piękno przyrody Puszczy Knyszyńskiej oraz wielokulturowość Podlasia, w szczególności dzisiejsze życie wyznawców Islamu. Trasę warto przejechać w dniu obchodów corocznego, barwnego Święta Sabantuj z pokazami elementów kultury i kuchni tatarskiej. Szlak można pokonać w jeden dzień (około 10 godzin jazdy) lub rozłożyć go na 2 dni z noclegiem w Kruszynianach (połowa trasy). Nieliczne przewyższenia w terenie oraz dobra nawierzchnia dróg pozwalają odbyć tę wycieczkę osobom o średniej kondycji i zaawansowaniu w jeździe rowerem.
Trasę naszą zaczynamy i kończymy (forma pętli) w Supraślu przy Muzeum Ikon. Obok mieści się siedziba Parku Krajobrazowego Puszczy Knyszyńskiej. Ścieżką rowerową dojeżdżamy do Posupraśla, skręcamy w prawo i wjeżdżamy w tereny leśne. Jedziemy 10 km drogą gruntową za znakami szlaku rowerowego w kolorze zielonym, mijając z lewej Rezerwat Krzemienne Góry. Na skrzyżowaniu dróg leśnych oglądamy ciekawą galerię drewnianych rzeźb. Przejeżdżamy przez osadę Kolonia Turo i za chwilę jesteśmy do wsi Surażkowo leżącą nad rzeką Sokołda. Możemy odpocząć w gospodarstwie agroturystycznym Ritowisko, a także ewentualnie odbyć konną przejażdżkę. Ruszamy dalej drogą gruntową, by po chwili wyjechać na dużą polanę puszczańską w dolinie Sokołdy. Osiągamy niewielką wieś Łaźnie z malowniczą cerkiewką na skrzyżowaniu dróg. Nawierzchnia drogi przechodzi w żwirową. Po przejechaniu 3 km jesteśmy w Kopnej Górze. Tu krótki odpoczynek podczas oglądania parku leśnego Arboretum oraz podziwiania w zagrodzie pokazowej króla puszczy – żubra. Jeszcze chwila zadumy na pobliskim cmentarzu Powstańców Listopadowych i ruszamy dalej na szlak. Jedziemy drogą wojewódzką nr 676 o nawierzchni asfaltowej. Po przejechaniu 17 km będziemy ponownie oglądać piękno przyrody w ogrodzie leśnym Silvarium w Poczopku. We wsi Ostrów Północny skręcamy w prawo i dalej podążamy drogą asfaltową. Ponownie jedziemy szlakiem rowerowym w kolorze zielonym. Za wsią Górany, na skrzyżowaniu dróg, możemy za znakami szlaku rowerowego w kolorze czarnym odbić w lewo do wsi Stara Grzybowszczyzna (2 km). Warto tam obejrzeć cerkiew pw. Narodzenia św. Jana Chrzciciela oraz poznać historię związaną z ciekawą postacią Eliasza Klimowicza znanego jako Prorok Eliasz. Wracamy na naszą trasę. Droga zmienia nawierzchnię na gruntową i prowadzi przez lasy sosnowo-świerkowe Puszczy Knyszyńskiej. Po 6 km dość uciążliwej jazdy, za mostem na rzece Nietupa, skręcamy w prawo. Jedziemy teraz drogą o nawierzchni asfaltowej przez wsie Nietupa, Szaciły i Sanniki. I oto po 6 km jesteśmy w Kruszynianach. Na pewno trzeba tu poświęcić trochę czasu na poznanie kultury i obyczajów miejscowych Tatarów. Po zwiedzeniu najstarszego w Polsce meczetu i obejrzeniu pobliskiego cmentarza muzułmańskiego warto udać się do Tatarskiej Jurty, gdzie można skosztować potraw kuchni tatarskiej, m.in. pierekaczewnika. Ci, którzy dzielą trasę na 2 dni mogą tu także przenocować – może w tatarskiej jurcie ustawionej na placu? Chętni mogą jeszcze przejechać się Szlakiem Ekumenicznym – 3 kilometrowa ciekawa trasa wokół pobliskiego Zalewu Ozierany. Dalsza część wycieczki będzie odbywała się wspólnie ze szlakiem rowerowym w kolorze żółtym. Droga gruntowa wiedzie ponownie przez piękny drzewostan Puszczy Knyszyńskiej. Po 10 km, obok zabudowań osady Glejsk, oglądamy wspaniały okaz dębu szypułkowego będącego pomnikiem przyrody. Za parę minut dojeżdżamy do drogi krajowej nr 65 Białystok – Bobrowniki (granica państwa). Trasa naszej wycieczki skręca w prawo i po 2 km bez znaków jesteśmy we wsi Waliły – Stacja. Ale warto zrobić pętlę przez gminną miejscowość Gródek i po 3,5 km dojechać znowu do naszej trasy. Zatem chętni na dodatkowe kilometry, za znakami rowerowymi w kolorze żółtym, przecinają drogę krajową 65 i po 1,5 km przejeżdżają obok zalewu wodnego w Zarzeczanach. Jest do dobre miejsce do odpoczynku i kąpieli wodnej. W Gródku, za mostem na rzece Supraśl, skręcamy w prawo i za chwilę jesteśmy na Górze Zamkowej związanej z historią miejscowości. Wracamy na główną ulicę i podziwiamy cerkiew pw. Narodzenia NMP z pięknymi pozłacanymi kopułami. Dalej ul. Szkolną dojeżdżamy do torów kolejowych. Skręcamy w lewo i wracamy na nasz szlak we wsi Waliły – Stacja. Drogą o nawierzchni asfaltowej po 3 km osiągamy zabudowania wsi Waliły – Dwór. Tu nasza trasa łączy się ze szlakiem Green Velo. Jedziemy 5,5 km podziwiając z prawej strony rozległą dolinę rzeki Supraśl. Mijamy wieś Waliły, gdzie warto zboczyć 500 m, aby obejrzeć największy w tej części Polski głaz narzutowy. W Załukach na skrzyżowaniu dróg skręcamy w lewo, a po 1 km w prawo na drogę żwirową. Po kilkunastu minutach wjeżdżamy do Królowego Mostu. Szlak rowerowy w kolorze żółtym ma tu swój koniec, a my po skręcie w prawo podążamy dalej drogą asfaltową za znakami szlaku rowerowego w kolorze niebieskim. Za wsią Kołodno nawierzchnia asfaltowa przechodzi w żwirową. Podziwiamy po lewej ręce malowniczą doliną rzeki Płoska. Wjeżdżamy ponownie w ostępy leśne Puszczy Knyszyńskiej. Po 5 km gruntowej drogi, za letniskową wsią Cieliczanka, zaczyna się ścieżka rowerowa, którą dojeżdżamy do Supraśla. Tu trasa naszej wycieczki się kończy. Po trudach podróży można skorzystać z tężni solankowej oraz spróbować podlaskich potraw, np. babka ziemniaczana, kiszka ziemniaczana, kartacze. A na zakończenie coś dla duszy – spektakl w Teatrze Wierszalin.
Kilometraż trasy
- Supraśl – 0,0 km
- Surażkowo – 11,0 km
- Kopna Góra – 18,0 km
- Poczopek – 35,0 km
- Górany – 42,5 km
- Szaciły – 50,5 km
- Kruszyniany – 56,5 km
- Waliły – Stacja – 70,5 km
- Załuki – 78,5 km
- Królowy Most – 85,5 km
- Supraśl – 98,5 km
Rodzaje nawierzchni na trasie
Na trasie wycieczki występuje:
- nawierzchnia asfaltowa na długości 50,5 km
- nawierzchnia żwirowa na długości 26,0 km
- nawierzchnia gruntowa na długości 22,0 km
Na długości 5 km turyści będą się poruszać po ścieżce rowerowej o nawierzchni asfaltowej na odcinkach: Supraśl – Podsupraśl i Cieliczanka – Supraśl. Dla przejezdności rowerów nawierzchnia jest dobra na 90% trasy. Pozostałe 10 % stanowią odcinki piaszczyste dróg gruntowych.
Oznakowanie trasy
Na całej długości trasy występują znakowane szlaki turystyczne: rowerowe, piesze i konne. Przez ok. 60% drogi jedziemy za znakami szlaku rowerowego „Kresowe Wędrówki” (kolor zielony), na pozostałe ok. 40% drogi składają się 2 szlaki rowerowe: „Wielokulturowość Podlasia” (kolor żółty) oraz „Z Puszczy Knyszyńskiej do Doliny Biebrzy” (kolor niebieski). Dodatkowo od miejscowości Waliły-Stacja do Supraśla będziemy podróżować wspólnie ze szlakiem Green Velo. Jedynie na odcinku Poczopek – Ostrów Północny (3 km) nie występują żadne szlaki znakowane.
Atrakcje na trasie
- Supraśl:
- prawosławny Monaster pw. Zwiastowania Przenajświętszej Bogurodzicy
- Muzeum Ikon
- kościół rzymskokatolicki pw. Świętej Trójcy
- kościół rzymskokatolicki pw. NMP Królowej Polski
- Pałac Buchholtzów
- Dworek Zachertów
- Dom Tkaczy
- Stara Poczta
- cmentarz katolicki z neogotycką kaplicą rodziny Buchholtzów
- Teatr Wierszalin
- stadnina koni KS Victoria
- tężnia solankowa
- wieża widokowa nad rzeką Supraśl (z lewej strony mostu)
- bulwary miejskie nad rzeką Supraśl
- grobla wzdłuż starorzecza Supraśli z kilkoma tablicami edukacyjnymi
- Miejsce ogniskowe z wiatą za Podsupraślem koło osady Dębowik
- Leśna galeria drewnianych rzeźb upamiętniająca Powstańców Styczniowych (na skrzyżowaniu dróg do Konnego i Surażkowa)
- Surażkowo
- ośrodek agroturystyczny Ritowisko ze stadniną koni
- krajobraz doliny rzeki Sokołda
- Łaźnie
- cerkiew pw. św. Łukasza Wojno – Jasienieckiego
- Kopna Góra
- park leśny Arboretum im. Powstańców 1863
- Zagroda Pokazowa Żubrów
- cmentarz Powstańców Listopadowych
- Muzeum Puszczy Knyszyńskiej (w siedzibie Leśnictwa Kopna Góra)
- miejsce rekreacji z wiatami na polanie po dawnej składnicy drewna
- Poczopek
- ogród leśny Silvarium
- Ostrów Północny
- cerkiew pw. Zaśnięcia NMP
- Górany
- stadnina koni
- Szaciły
- drewniany kościółek pw. św. Stanisława
- Kruszyniany
- VXIII – wieczny drewniany meczet
- cmentarz tatarski – mizar
- gospodarstwo agroturystyczne Tatarska Jurta
- cerkiew pw. św. Anny (na cmentarzu)
- Szlak Ekumeniczny wokół Zalewu Ozierany (ok. 700 m za wsią)
- przydrożny drewniany krzyż z 1864 roku (na wjeździe do wsi od strony Krynek)
- stadnina koni
- Glejsk
- 250 letni okazały dąb pomnikowy
- Waliły – Stacja
- przystanek PKP z ruchem pasażerskim z Białegostoku w sezonie letnim (zapotrzebowanie turystyczne)
- Waliły
- głaz narzutowy o obwodzie ok. 19 m
- Królowy Most
- cerkiew pw. św. Anny
- kaplica rzymskokatolicka pw. św. Anny
- pomnikowa aleja lipowa
- krajobraz doliny rzeki Płoska
- miejsce odpoczynku z wiatami przy moście nad rzeką Płoska
Punkt Usług Turystycznych Bukowisko w Supraślu
Piłsudskiego 64 , 16 – 030 Supraśl
tel. 85 7102470
turystyka@powiatbialostocki.pl