![Podlaski design. Część I](https://podlaskie.travel//page/uploads/2021/01/Zdjecie-0-okladka-16-1200x550.jpg)
Dziedzictwo kulturowe
Podlaski design. Część I
Wzory łowickie, kaszubskie i podhalańskie od lat inspirują współczesnych twórców. Dziś pora na Podlaskie. Poznaj motywy i elementy tradycyjnych podlaskich tkanin, które coraz częściej wykorzystują w swoich pracach artyści z Polski i z zagranicy.
Tkanina Dwuosnowowa
Tradycja przywrócona do życia
Kiedyś obecna niemal w każdym podlaskim domu, dziś – po latach zapomnienia – wraca z podwójną siłą. Niezwykłe wzory podlaskich tkanin dwuosnowowych powstają przede wszystkim w Janowie. Niegdyś tkactwem zajmowały się niemal wszystkie mieszkające tu kobiety. Dzisiaj jest ich coraz mniej, ale moda na tkaninę dwuosnowową powraca, albo… dopiero się pojawia. Na przykład w Japonii.
Kilka lat temu tkaczki z Janowa odkryła Izumi Fujita – antropolożka i etnografka, na stałe mieszkająca w Polsce. Zachwycona wzorami i kunsztem tkanin dwuosnowowych, zorganizowała wystawy w swoim rodzinnym kraju, tam również prowadzi sklep internetowy. W Janowie organizuje także warsztaty tradycyjnego tkactwa, w których chętnie uczestniczą goście z Japonii.
![Fot.: Slow Art / www.slow-art.pl](https://podlaskie.travel//page/uploads/2021/01/Zdjecie-1.-Fot.-Slow-Art.-www.slow-art-1088x707.jpg)
Kilka lat temu powstał szlak „Kraina Wątku i Osnowy” prowadzący przez pracownie tkackie głównie na terenie gmin Janów i Korycin. Dziś możesz odwiedzić 12 czynnie działających pracowni. Zanim jednak zaplanujesz wizytę, skontaktuj się z tkaczką – więcej informacji i numery kontaktowe znajdziesz TUTAJ.
Wystawę 50 tkanin dwuosnowowych, dywanów i makat znajdziesz także w Izbie Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie. Są to najczęściej prace nagrodzone w konkursach organizowanych przez janowski ośrodek kultury. Izba organizuje również warsztaty i spotkania dla dzieci.
Warsztaty tkackie są co pewien czas organizowane w Parku Kulturowym Korycin-Milewszczyzna.
![Szlak turystyczny „Kraina Wątku i Osnowy”](https://podlaskie.travel//page/uploads/2021/01/Zdjecie-2.-Fot.-Szlak-turystyczny-Kraina-Watku-i-Osnowy-1088x707.jpg)
Makatki
Mądrości ludowe zaszyte w tkaninie
Niewielkie, prostokątne haftowane tkaniny ozdabiały ściany w podlaskich domach – najczęściej w kuchni. Wzory powstawały na własnoręcznie tkanym materiale z lnu – były to m.in. kwiaty, ptaki, krajobrazy, a nawet elementy religijne. Makatki to jednak przede wszystkim wyszywane mądrości ludowe – często pojawiały się na nich napisy, np. „Miłość i zgoda domu ozdoba” czy „Dobre dziatki to skarb matki”.
Jeśli chcesz obejrzeć oryginalne makatki z regionu, w zbiorach Muzeum w Bielsku Podlaskim znajdziesz ich ponad 200 – wszystkie pochodzą z Ziemi Bielskiej.
![Makatki ze zbiorów Muzeum w Bielsku Podlaskim](https://podlaskie.travel//page/uploads/2021/01/Zdjecie-3.-Fot.-Makatki-ze-zbiorow-Muzeum-w-Bielsku-Podlaskim-1088x707.jpg)
Ręcznik obrzędowy
Od narodzin do śmierci
Pojawiał się zarówno w katolickich, jak i prawosławnych domach, ale to w tych drugich miał niemal mistyczne znaczenie. Przed laty każda panna na wydaniu wyszywała kilka własnych ręczników. W dniu ślubu zabierała je ze sobą – na jednym z nich stawała w cerkwi, później ozdabiała nim ikony w domu, a jeden zostawał do umieszczenia w trumnie.
Zbiory ręczników obrzędowych z Ziemi Bielskiej możesz obejrzeć w Muzeum w Bielsku Podlaskim – licząca niemal 300 sztuk wystawa wciąż jest uzupełniania. Obecnie muzeum stara się, by ręcznik obrzędowy znalazł się na liście UNESCO.
![Makatki ze zbiorów Muzeum Podlaskiego w Bielsku Podlaskim](https://podlaskie.travel//page/uploads/2021/01/Zdjecie-4.-Fot.-Makatki-ze-zbiorow-Muzeum-Podlaskiego-w-Bielsku-Podlaskim-1088x707.jpg)
Współczesny Design
Naturalne Kosmetyki SVOJE
Podlaska sztuka ludowa inspiruje współczesnych twórców. Na motywie ręcznika obrzędowego, powstało logo marki SVOJE – rzemieślniczych kosmetyków naturalnych z Podlasia, tworzonych przez Aleksandrę Krasnodębską-Gwardzik.
„Logo SVOJE zostało stworzone w oparciu o słowiański symbol oznaczający pieśń miłosną. Symbol ten, jak wiele innych zachował się dzięki hafciarkom, które, bardzo często niepiśmienne, haftem wyrażały swoje emocje i potrzeby.”
![SVOJE - marka naturalnych kosmetyków z Podlasia](https://podlaskie.travel//page/uploads/2021/01/Zdjecie-5.-Fot.-SVOJE-marka-naturalnych-kosmetykow-z-Podlasia-1088x707.jpg)
Na Ludowo
Ubrania Xoroshe
Z motywów ludowych czerpie również Xoroshe – marka odzieżowa nawiązującą do tradycji Podlasia i Polesia. Jej twórczyni, Magdalena Pietruk, zafascynowana bogactwem wzorów, struktur i możliwości wykorzystania tradycji we współczesnym designie, tworzy projekty czerpiące z motywów regionalnych.
![Haftowane ubrania marki Xoroshe](https://podlaskie.travel//page/uploads/2021/01/Zdjecie-6.-Fot.-Haftowane-ubrania-marki-Xoroshe-1088x707.jpg)
Street Art.
Tkanina w tkance miasta
Tkanina dwuosnowowa stała się inspiracją dla twórców street artu. W ramach projektu „Folk on the street” w Białymstoku powstał największy mural ludowy w Polsce. Malowidło „Tkana opowieść” rozciąga się aż przez 11 kondygnacji i przedstawia siedzącego na pniu drzewa chłopca, ubranego w strój zdobiony białoruskimi motywami ludowymi. Nad jego głową widoczny jest wzór przeniesiony z podlaskiej tkaniny dwuosnowowej pt. „Pieczenie chleba”. Autorką tkaniny jest Lucyna Kędzierska z Wasilkowa, której pracownia należy do szlaku „Kraina Wątku i Osnowy”. Tkaninę „Pieczenie chleba” możesz zobaczyć w Izbie Tkactwa Dwuosnowowego w Janowie.
![Mural](https://podlaskie.travel//page/uploads/2021/01/Zdjecie-7.-Fot.-Mural-Tkana-opowiesc-w-Bialymstoku-1088x707.jpg)